‘Men moet de cirkelgang durven gaan’, schrijft Bordewijk in zijn beroemde roman Bint – roman van een zender. Hoewel de schrijver het anders bedoelde dan ik het nu interpreteer, beheersen cirkelgangen het nieuws, de afgelopen dagen.

Op dinsdagmiddag was er een Algemeen Overleg in de Tweede Kamer met minister Cora van Nieuwenhuizen over de trucktol. Achtereenvolgende ministers van Verkeer, van Jorritsma via Netelenbos tot de huidige bewindsvrouw, beten hun tanden stuk op het tol-dossier, en zullen dat, zo wijst de geschiedenis uit, (voorlopig) blijven doen.

Een ander regelmatig terugkerend dossier betreft de revitalisering van de IJzeren Rijn, het stukje spoor door Limburg dat de haven van Antwerpen een betere toegang tot Duitsland – en dan vooral Noordrijn-Westfalen – moet geven. Zowel Limburgers als milieuclubs weren zich tegen deze verbinding, die algemeen ook als concurrerend voor de haven van Rotterdam wordt gezien. Ook nu zijn het vooral Duitsers en Vlamingen die kansen zien en mogelijkheden willen uitwerken, terwijl de Nederlandse minister een afwachtende houding aanneemt.

Verrassender was, deze week, het bericht dat tóch onderzocht moet worden of een uitbreiding van Schiphol voor de kust mogelijk is. Die discussie (in vele varianten, ook in de vorm van een aanleg in het Markermeer) verstomde bij het aantreden van Melanie Schultz van Haegen als staatssecretaris en verdween in 2003 ‘definitief’ van tafel. Goed, de discussie over de uitbreiding van Lelystad en de grenzen aan de groei die voor Schiphol in zicht komen, speelden al een rol in de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen, en dan kan het opwarmen van een oud ‘vliegveld in zee’-plan een aardige bliksemafleider zijn. Noch de variant ‘extra land’ (zoals de Tweede Maasvlakte), noch in de vorm van een ‘kunstmatig eiland’ zou een offshore luchthaven – geschatte kosten tussen de 20 en 30 miljard euro – nodig zijn, oordeelde de staatssecretaris, want Schiphol kon ‘nog wel 30 tot 40 jaar groeien’.

Die conclusie lijkt nu onderuitgehaald te zijn. Vooral de vrachtsector lijdt al duidelijk onder een gebrek aan slots. Aan de andere kant leert de geschiedenis dat Schiphol altijd kon groeien, desnoods via Alderstafels en ondoorzichtige geluidmeetcontouren.

De uitkomst van deze drie rituele cirkelgangen laat zich daarom makkelijk voorspellen: de IJzeren Rijn komt er niet, de trucktol wordt onderzocht maar overgedragen aan een volgend kabinet en Schiphol groeit door.